duikers
Webdiving titel

Vragen over duiken (oftewel duiken voor landrotten)

Soms krijg ik basisvragen of lees ik in de pers foutieve informatie over duiken. Op deze pagina vind je antwoord op een aantal elementaire vragen over duiken. Indien je nog meer wil weten, surf dan verder op mijn site, contacteer me of neem deel aan een duikinitiatie!

In feite zou ik deze pagina 'Duiken voor Dummies' kunnen mogen, maar naar het schijnt mag dit niet. Een andere mogelijkheid zou zijn 'Duiken voor blues'. In ieder geval is het voor diegenen die niets over duiken weten, maar er iets aan willen doen.

Indien je een andere vraag hebt, stuur dan gerust een e-mailtje.

 

Wat zit er in een duikfles?

In een duikfles zit er normaal gezien lucht onder druk van 200 of 300 bar. Alleen technische duikers mogen met zuurstof duiken. Een sportduiker doet dit niet omdat zuurstof op diepte giftig wordt!

 

Wat betekent SCUBA?

SCUBA is de internationale term voor een persluchtapparaat zoals dat wordt gebruikt door duikers. Het is een afkorting van: Self Contained Underwater Breathing Apparatus. Het bestaat uit een duikfles met samengeperste lucht (tot 300 bar) en een ademautomaat of ontspanner die de druk terugbrengt naar de omgevingsdruk.

Het eerste Scuba-apparaat stamt uit 1943 en is ontworpen en gebouwd door Emile Gagnan en Jacques-Yves Cousteau. Zij noemden hun apparaat de aqualong, wat later de merknaam Aqua-Lung werd. Meer details vin je op Wikipedia.

Lang onder water blijven kan alleen met lucht. Met deze allernieuwste zuurstoffles kan je wel zes uur onder water blijven. En hij is helemaal niet super groot. Je eigen adem wordt namelijk opnieuw gebruikt. Dit is echter (nog) niet voor gewone sportduikers, maar voor technische duikers.

Hoe dat kan zie je in deze clip over rebreathers.

 

Wat is jeugdduiken?

Het jeugdduiken heeft tot doel de jeugd (8- tot 14-jarigen) op een aan hen aangepaste manier te laten deelnemen aan de duiksport. Dit beperkt zich niet alleen tot het louter deelnemen, de kinderen krijgen ook op een pedagogisch verantwoorde manier inzicht in alle aspecten van de duiksport en het onderwatermilieu. De lessen en de persoonlijke begeleiding in open water gebeuren steeds door ervaren duikers en instructeurs die een speciale opleiding voor jeugdduiken gevolgd hebben.

Het jeugdduiken leert de kinderen zichzelf lichamelijk en mentaal te beheersen en te gedragen in een voor de mens vreemde omgeving.Het bevordert het zelfvertrouwen door op eigen ritme nieuwe uitdagingen aan te gaan en hierin te slagen. Het jeugdduiken is dus niet enkel een middel om aan sport te doen maar draagt bij tot de ganse ontwikkeling van het kind.

Het jeugdduiken is mogelijk gemaakt door de toename van de medische kennis en het ontwikkelen van duikmaterieel aangepast aan de jeugd.

Voor meer informatie kan je terecht op de pagina Jeugdduiken.

 

Waarom decompressietrappen?

Tijdens het afdalen, tijdens het verblijf op de bodem en zelfs tijdens het opstijgen zal de duiker in de weefsels van zijn lichaam stikstof opnemen. Als hij naar de oppervlakte terugkeert, moet deze extra hoeveelheid echter terug ontgassen en dit uiteraard zonder er nadelige gevolgen van te ondervinden. Indien hij, na een bepaald verblijf op de bodem, het opstijgen foutief aanpakt, kunnen er ziekteverwekkende bellen ontstaan. Dit kan erg nare gevolgen hebben, gaande van jeuk tot gewrichtspijnen, verlammingen (de caissonziekte) en zelfs de dood. Om te vermijden dat deze ziekteverwekkende bellen ontstaan, moet hij op een correcte manier de omgevingsdruk laten afnemen. Dit doet hij door langzaam op te stijgen en af en toe te stoppen. We noemen dit decompresseren.

Een gelijkaardig verschijnsel treedt op bij het openen van een fles spuitwater. Om die niet te laten spuiten open je die langzaam zodat het gas beetje bij beetje kan ontsnappen.

De duikcomputer is een instrument dat ons moet helpen om correct te decompresseren. Met andere woorden: het strikt naleven van de decompressieverplichtingen die verschijnen op de display van de duikcomputer zorgt ervoor dat de duiker in principe geen decompressieongeval oploopt. Het is dankzij de vele voordelen die dit decompressiehulpmiddel biedt, dat meer dan 99% van de duikers het gebruiken om veilig en gezond boven water te komen.

Een manier om minder te decompresseren is gebruik te maken van een gasmengsel dat minder stikstof bevat, zoals Nitrox.

 

Waarom een ontspanner?

ontspannerset voor jeugdEen ontspannerset (foto hieronder) bestaat uit een ontspanner, een manometer en een inflatorslang. Ontspanner om onder water te ademen. Met een ontspanner verminderen we de hoge druk in de fles tot de omgevingsdruk in het water. Dit is twee stappen: van hoge druk (200 à 300 bar) tot middendruk (15 bar) en daarna tot omgevingsdruk afhankelijk van de diepte. Vandaar de naam tweetrapsontspanner. eentrapsontspanner

Vroeger werden ééntrapsontspanners gebruikt. Ze zijn te herkennen aan de twee dikke darmen (zie foto rechts). De enige ontspanner zat op de fles. Er is wel een mondstuk, maar zonder ontspanner.

Manometer of drukmeter: zo weten we hoeveel lucht er nog in onze fles zit.

Trimvest of back-pack: om de fles op onze rug te kunnen dragen.

 

Uit wat bestaat een duikuitrusting?

Een minimale duikuitrusting bestaat uit een duikpak, masker, vinnen, ontspannerset, jacket met luchtfles, loodgordel (voor details zie jeugdmaterieel).

 

Wat is Nitrox?

Nitrox is elk mengsel van stikstof (nitrogen) en zuurstof (oxigen). De meest bekende vorm van Nitrox is dus eigenlijk lucht (met 21% zuurstof en 79% stikstof). In de praktijk wordt de term Nitrox gebruikt voor elk mengsel met meer dan 21% zuurstof. Je hoort dan ook wel eens de term "Enriched Air Nitrox" (EAN).

Voordelen: Zonder in detail te treden zouden we kunnen aanhalen dat het duiken met Nitrox zijn voordelen heeft tijdens lange duiken, bvb. wrakduiken in de Noordzee waarbij je een langer kunt duiken zonder trappen te moeten doen, tijdens een intensieve duikvakantie waarbij je met Nitrox duikt waardoor je minder vermoeid bent na het duiken (minder opname van stikstof) en voor duikers die weten dat ze een PFO (hartafwijking) hebben.

Nadelen: Zo bestaat er onder andere gevaar voor zuurstofvergiftiging, is er een beperking in diepte en is de marge voor vergissingen kleiner dan bij persluchtduiken. Hierdoor is een degelijke opleiding en een zeer strikte zelfdiscipline absoluut noodzakelijk. De nitrox-duiker moet een grondige kennis hebben van de bijzondere gevaren die schuilen in het duiken met andere gasmensels dan lucht. Deze gasmengsels zijn over het algmeen ook duurder dan lucht.

 

Wat is Trimix?

Trimix is elk mengsel van stikstof (N2), zuurstof (O2) en Helium (He). Bij de aanduiding van een trimix mengsel wordt altijd als eerste het percentage zuurstof en dan het percentage helium neergezet. De rest is dan stikstof. Bijvoorbeeld: Trimix (of Tx) 12/38. Dit mengsel heeft 12% zuurstof, 38% helium en 50% stikstof.

Voordelen: Bij aanzienlijke dieptes ontstaat de noodzaak voor een mengsel waarbij u geen last krijgt van zuurstofvergiftiging noch van stikstofnarcose. Met de juiste percentages zuurstof en stikstof in uw mengsel, kunt u de rest met helium aanvullen. Dat is een inert gas zonder noemenswaardige giftige en narcotische bijwerkingen. Wanneer u alleen helium en zuurstof zou mengen dan wordt er van Heliox gesproken.

Nadelen: Kosten! Trimix wordt alleen voor extreem diepe duiken gebruikt omdat je hiervoor goede (lees ‘dure’) apparatuur nodig hebt. De duikplanning kost meer tijd. Door de grote dieptes worden de decostops langer, tevens wordt met een hoog zuurstofpercentage uitgegast. Indien uw percentage O2 onder de 40% blijft heeft u geen speciale uitrusting nodig.

 

Is duiken gevaarlijk?

Duiken is een sport die een aantal risico's met zich meebrengt. Er gebeuren niet veel incidenten met duiken, maar omdat je je onder water bevindt, is het mogelijk gevolg van een ongeluk vaker ernstig.

Onder andere daarom is het belangrijk om je bewust te zijn van die risico's, daar goed mee om te gaan en deze zo veel mogelijk uit te sluiten. Dit kun je doen door je kennis bij te houden, noodprocedures goed te oefenen, goed onderhouden uitrusting te gebruiken, ... Je kan natuurlijk ok duiken met meer of minder risico. Bvb. een korte duik op 7 meter in stilstaand water is heel wat anders dan een Noordzeeduik op een wrak 35 meter diepte.

Duiken is een sport waar wel degelijk risico's aan verboden zijn, maar deze kun je grotendeels uitsluiten door verstandig en bewust te duiken. Twee voorbeelden daarvan zie je via deze links: oren klaren en decompresseren.

 

Waarom moet ik duiklessen volgen?

Duiken is een sport waar wel degelijk risico's aan verboden zijn, maar deze kun je grotendeels uitsluiten door verstandig en bewust te duiken.
Waarom een duikopleiding?

Duiken zonder opleiding is gevaarlijk omdat je niet geleerd hebt hoe met de risico’s rekening te houden. Door een degelijke opleiding te volgen, leer je stap voor stap hoe je veilig duikt. Duiken wordt dan net zo (on)gevaarlijk als wandelen, fietsen, …

 

Is een duikopleiding noodzakelijk?

Ja, en een goede duikopleiding neemt tijd. Je leert in het zwembad om te gaan met het materieel en hoe je veilig het hoofd kunt bieden aan onverwachte problemen onder water. Daarna kan je begeleid verbeteren in je kwaliteiten als duiker.

Commerciële duikopleidingen streven snelle winst na. Na amper enkele malen in het zwembad kan je omgaan met je duikapparatuur en mag je duiken in open water met een monitor. Indien er zich geen probleem stelt is er niets aan de hand, maar een verkeerd handelen kan je in zo'n geval wel tot gevaarlijke situaties leiden.

Je kan voor het duiken zonder brevet echter geen bekeuring voor krijgen, maar ALS er wat gebeurt valt het duiken zonder vooropleiding niet onder de verzekeringsdekking.

 

Welke opleiding is het beste?

Heel veel aankomende duikers (en duiksters natuurlijk!) zien op een gegeven moment door de bomen het bos niet meer. Er zijn talloze duikscholen die van 1 of verschillende organisaties een duikopleiding verzorgen. Om te leren duiken maakt het op zich niet eens zo veel (meer) uit van welke organisatie (NELOS, CMAS, PADI, SSI, IDD, NOB, NAUI, enz) je een duikopleiding volgt, want bij al deze organisaties leer je duiken. Alle genoemde organisaties worden ondertussen wereldwijd erkend, dat hoeft dus geen argument meer te zijn.

Wat is dan wel belangrijk om op te letten?
Vooral HOE en WIE de duikopleiding geeft. Bij de ene duikschool wordt vooral in groepen lesgegeven (gezellig) en bij de andere duikschool meer privé (meer aandacht, maar ook duurder). Kijk ook naar de activiteiten die buiten de opleiding om worden georganiseerd. Als je het b.v. ook leuk vind om met mededuikers eens te BBQ'en of een pint te drinken is een opleiding in verenigingsverband wel wat (NELOS).

Het beste is de ervaring te horen van een cursist die bij de duikschool zelf een cursus heeft gevolgd. Vraag dus rustig aan de duikschool om een referentie! Vraag anders eens een duikinitiatie. Dan kun je zelf voelen en zien hoe er les wordt gegeven, hoe de spullen eruitzien, en of de sfeer je bevalt.

De beste opleiding is de opleiding waarbij alle informatie wordt gegeven en aangeleerd op een wijze volgens jouw wensen en behoefte!

 

Moet je goed kunnen zwemmen?

Een goed zwemmer heeft een goede basis om te leren duiken, maar het is geen voorwaarde om te mogen duiken. Je moet natuurlijk een beetje kunnen zwemmen, want als duiker sta je veel aan de waterkant en het kan altijd gebeuren dat je per ongeluk in het water valt. Terug naar de veilig kant of de boot kunnen zwemmen is dan ook een verstandige veiligheidsmaatregel. Trouwens zwemmen houdt je conditie op peil en is in een zwembad gemakkelijker te doen dan bvb. joggen.

 

Is duiken een dure sport?

Net zoals iedere andere sport heb je een gespecialiseerde uitrusting nodig. Je eigen budget bepaalt wat je uitrusting zal kosten. Meestal kan je een deel huren of lenen, zodat je je eigen uitrusting beetje bij beetje kunt opbouwen. Zo moet je geen grote budgetten te spenderen en kan je bij aanvang al plezier hebben. Denk er wel aan om goed materieel te kopen met zicht op de toekomst. Weten wat je van duiken verwacht en je profiel als duiker kennen zijn belangrijke voorwaarden voor goede aankoop.

De kosten van een complete duikuitrusting zijn echter zeer uiteenlopend. Het is ongeveer dezelfde vraag als "wat kost een auto". Het antwoord hierop is geheel afhankelijk van het type, uitvoering, en bijkomende zaken.
Een gemiddelde beginnersuitrusting kost ongeveer € 1500,- tot € 2000,-. Een ervaren duiker heeft al snel een uitrusting van € 3000,- tot € 5000,- aan zijn/haar lijf voordat hij/zij het water ingaat. Dat komt dan met name doordat er dan een duikcomputer, lamp, … is aangeschaft.
Bij veel duikscholen en winkels is het ook mogelijk om de uitrusting of delen daarvan te huren, waardoor je de kosten kan spreiden.
Heb je eenmaal je uitrusting dan zijn de voornaamste kosten van het duiken de vervoerskosten en het vullen van de duikflessen. Hoewel dat laatste nogal meevalt.

 

Zijn er mensen die niet mogen duiken?

Mensen met claustrofobie, zware lucht- en/of hart aandoeningen zetten het best duiken uit het hoofd. Er bestaan lijsten met criteria die problemen bij duiken kunnen opleveren en dus een bezoek aan een gespecialiseerde arts vereisen om zeker te zijn. Verder is recreatief duiken eigenlijk een vrij open sport.

 

Is duiken gezond?

Om een aanzienlijke sportprestatie neer te zetten hoef je geen olympisch kampioen te zijn, omdat bewegingen onder water heel anders zijn dan boven water. Beweging haakt samen met ademhalingscontrole. Duiken heeft hier veel mee te maken. Wees dan ook niet verbaasd dat plots je hele conditie blijkt enkele stappen voorwaarts gemaakt te hebben, of je na een duikuitstap je plots vermoeid voelt en inslaapt. Pieker je wel eens of zit je tot de nek in de stress, dan is duiken de ideale therapie. De onderwaterwereld straalt rust uit en is bovendien wondermooi.

 

Wat heb ik nodig om te starten met duiken?

Voor je eerste trainingen heb je een zwembroek of badpak nodig. Als je een snorkelset hebt, mag je die altijd meebrengen, maar dat is niet nodig. De meest duikscholen stellen je met plezier de rest van de uitrusting ter beschikking.

Indien je na de eerste zwembadtrainingen beslist dat duiken echt iets voor je is, heb je het zogenaamde ABC-uitrusting nodig: een stel zwemvinnen of palmen, een loodgordel, een duikbril en een snorkel. Dit materieel is daarna voor jaren goed in het zwembad, behalve voor jeugdduikers natuurlijk. Let wel dat je veilige en goede ABC-uitrusting niet in een souvenirwinkel of in een algemene sportwinkel vindt. Het betreft hier immers duikmaterieel en geen goedkope snorkeluitrusting. Vraag raad in aan de lesgevers en kijk eens op de pagina over duikmaterieel!

Voor buiten duiken in een meer, steengroeve of de zee, heb je een duikpak, aangepaste zwemvinnen en handschoenen nodig. Een ontspanner, luchtfles en trimvest kan je aanvankelijk van de club lenen maar op termijn is eigen uitrusting toch aangewezen.

 

Is duiken stresserend of ontspannend?

Hoewel water voor een mens in weze een vijandig milieu is, is duiken in weze een relaxerende bezigheid. Je herinnert je wellicht het aquarium bij de tandarts die de nerveuze patiënt helpt te kalmeren, of de waterpartij in de tuin waar het zo fijn vertoeven is. Water straalt rust uit, duiken is nog een stap verder in de waterwereld. Bijna het enige geluid dat je hoort, is je eigen ademhaling. En zoals iedereen die yoga beoefent weet, brengt dit je tot rust. De onderwater fauna en flora is zeer rijk. Een ogenschijnlijk donkere plas of bruine zee, straalt onderwater en het krioelt er van leven. Daarbij ontbreekt elke vorm van competitie.

 

Waar wordt er gedoken?

Duiken kan je o.a. op erkende duikplaatsen waar de duikveiligheid is gecontroleerd. In België zijn dit vooral natuurdomeinen zoals Ekeren (nabij Antwerpen), plassen zoals Lilse Bergen, en speciaal voor duiken uitgeruste voormalige steengroeven zoals Barge of La Gombe. Zeeduiken gebeuren meestal in Nederland in de Oosterschelde waar verschillende erkende duikplaatsen zijn, maar ook in de Noordzee op wrakken. Maar natuurlijk ook in het buitenland in warmere (en koudere) oorden zoals naar de Rode Zee, de Maladiven, …

 

Hoelang kun je met een fles duiken?

Een eenvoudige vraag die echter een toegelicht antwoord vergt. De tijd die je met een duikfles onder water door kan brengen is van een aantal factoren afhankelijk, zoals:

Praktisch voorbeeld: Een beetje ervaren duiker kan met een gewone 12 liter fles ongeveer een uur duiken op 20 meter diepte.

 

Hoe diep mag je duiken?

In feite is de juiste vraag: hoe diep kan je veilig duiken? En dat hangt van je opleiding en ervaring af. Meestal mag je na het behalen van het eerste brevet tot een bepaalde diepte duiken en na het behalen van een vervolgbrevet dieper. Hoe diep dat is, hangt van de organisatie af.

 

Hoeveel zuurstof zit er nu in zo'n fles?

Bij veel niet-duikers leeft het idee dat er pure zuurstof in een duikfles zit, maar dat is niet het geval. In de meeste gevallen zit er de gewone lucht in die we ook op het land ademen, alleen is deze met een compressor gefilterd en onder druk in de duikfles gebracht.

Soms wordt de lucht verrijkt meet zuurstof, dan spreken we over Nitrox.

 

Duiken voor beginners

Goede, Engelstalige serie voor beginnende duikers op YouTube.

VRAAG: Even een praktische vraag. Als jullie zo op vakantie gaan met het vliegtuig, waar steken jullie dan al je gerief in. Hier spreken mensen van een duiktas maar zo'n ding kost al vlug meer dan 100 euro.

MIJN ANTWOORD: Inderdaad is duiken een sport die, in tegenstelling tot bijvoorbeeld golf, geen vrijstelling van gewichtsbeperking voor de bagage met zich meebrengt. Er zijn voor dit probleem twee oplossingen (tenzij er iemand met een voertuig naar de bestemming kan rijden, bvb. Spanje):
1. je betaalt voor het extra gewicht (sommige touroperators bieden tegen een verminderde prijs de mogelijkheid tot extra bagage, maar je moet wel over de nodige overredingskracht beschikken want bij de kans is groot dat het formulier niet (h)erkend wordt bij je terugvlucht).
2. (dit is waarschijnlijk iets dat alleen bij mannen werkt =;-) je neemt alleen het duikmaterieel mee dat je echt nodig hebt en daarvan ook de lichtste versie (niet die zware duiklamp met loodbatterijen). De rest vul je op met lichte zomerkledij (dit is meestal zeer weinig). Een nadeel is dat er een bepaalde geur je volgt ... Een variatie hierop is iemand vinden die meegaat maar niet duikt: je stopt je kleren dan bij die partner =;-)
Er is jammer genoeg geen mirakeloplossing ... tenzij alles daar huren, maar ...

 

______________________________________

VRAAG: ik ben op zoek naar een duikclub voor een jongen ( geboren op 26/09/1993), liefst in het zwembad van Brasschaat.
Ik zou graag informatie hebben over of dit op deze leeftijd reeds kan, en wanneer en waar er trainingen zijn en wat dit kost enzo.

MIJN ANTWOORD: Een jongen geboren in 1993, en dus 14 jaar, valt onder wat we noemen het volwassen duiken. Immers jeugdduiken gaat tot en met 14 jaar. Een lijst met alle duikclubs van NELOS vind je op: http://www.nelos.be/newscripts/clubs.php.

Qua prijs zijn wij een buitenbeentje omdat we als duikschool een speciaal statuut hebben. Maar algemeen komt het neer op een jaarlijks lidgeld van een 40-tal Euro plus onkosten voor het afhuren van het zwembad. In dit laatste zit er echter een groot prijsverschil. Naast lidgeld heb je ook de homologatiegelden voor de brevetten en natuurlijk de materieelkost. Materieelkost is voornamelijk hoog bij de aanvang van de openwaterduiken. In de meeste clubs kan je een deel van het materieel huren (fles, ontspanner, trimvest, …), maar duikbril, vinnen, duikpak, … moet je zelf betalen.

 

Vragen over beroepsduiken

Hoe realistisch is het beroep 'Operator Onderwaterwerken' voor een jonge vrouw?

Duiken is een mannenwereld en dit o.a. vanwege de fysieke vereisten. Het is slechts redelijk realistisch voor een vrouw vanwege de zware lasten die gedragen dienen te worden (helmen). Je zal hoe dan ook één van de eersten zijn en je ‘mannetje’ moeten kunnen staan. Maar niet getreurd, dit is ook aan de gang bij bouwvakkers, truckers, … Het is dus te doen. de vraag is, kan je het aan?

Momenteel (augustus 2008) worden er 4 vrouwen opgeleid in het Noorse duikcentrum van Oslo met een in- en offshore cursus: www.nyd.org. Aan de franstalige kant van dezelfde opleiding  - Opérateur de Travaux Subaquatiques in Dinant en Gochenée - hebben ze 3 jaar geleden een jonge vrouw van 22 opgeleid.

 

Aan wat voor loon kan een beginnend Operator Onderwaterwerken zich verwachten? En aan hoeveel na 3/5 jaar?

Voor het loon moet je het niet echt doen. Je wordt er niet rijk van. Een inshore duiker (en hier hebben we het over) verdient zoals een goede bouwvakker of in de metaalsector en krijgen soms torngeld, maar sommigen gebruiken dit als springplank naar offshore of andere specialisaties.

Na 3/5 jaar kan een werknemer en naargelang het bedrijf 1500 à 2000 euro per maand verdienen. De verdiensten van een free-lancer liggen veel hoge, maar het inkomstenpatroon is onstabiel.  Er is momenteel veel vraag voor het buitenland - veel in Afrika. Naargelang de funktie en de grote van het bedrijf is er altijd doorstroming naar de leidingevende plaatsen mogelijk.

 

Is er veel vraag naar? Of is er moeilijk werk in te vinden?

Werk vinden is niet moeilijk (als vrouw zal het waarschijnlijk iets lastiger zijn) want er is vraag genoeg. De vraag is immers zo groot dat veel beginnende cursisten tegen het examen al in een duikbedrijf werken. Als dat al niet zo was.

 

Wat is de gemiddelde "levensduur" van een Operator Onderwaterwerken?

Ik ken er die doorgaan tot hun pensioen. Ze doen het een beter kalmer aan, maar duiken nog veel. Ook zijn ze dan eerder duikleider dan duiker.

 

Welke beroepsduikers bestaan er?

In de commerciële duikerij bestaan er drie grote families: de in-shore, de offshore en de saturatie duikers. De in-shore duiker blijft binnen de 12 miles zone en gaat niet dieper dan 50 m. In de praktijk werkt hij meestal op een diepte tussen de 3 en de 12 meter. De twee laatste zijn voornamelijk actief in volle zee. De offshore duiker krijgt zijn lucht via een luchtslang, Surface Supplied Air (SSA), en keert na zijn onderwaterwerk (of na de vooraf bepaalde bodemtijd) terug naar het oppervlak. Een saturatieduiker daarentegen werkt vanaf een duikklok en blijft zolang er werkzaamheden zijn onder druk. Dit om de lange decompressietrappen die met de grote werkdieptes samengaan, te vermijden.

Dhr. Taymans heeft hierover, in het Frans, een mooie tekst geschreven. Jammer genoeg is de informatie een beetje oud en niet 100% juist, maar het heeft toch zijn waarde.

 

Naar boven

CC2006-2023 Webdiver